Zamki Słowacji to nie tylko Orawski, poznaj ich więcej
Słowacja może poszczycić się wieloma imponującymi obiektami kulturalno-historycznymi o charakterze obronnym oraz reprezentacyjnym. Na obszarze kraju znajduje się ponad sto grodów i zamków, a także co najmniej dwa razy więcej pałaców, zbudowanych w różnych epokach historycznych. Te monumentalne budowle były świadkami licznych wydarzeń historycznych, a ich właściciele przez wieki mieli istotny wpływ na losy kraju.
Szczególnie w okresie baroku wiele z tych budowli otaczano eleganckimi ogrodami i parkami, tworząc kompleksy, które nie tylko pełniły funkcję obronną, ale również były miejscem piękna i reprezentacji. Dwory ziemiańskie, będące integralną częścią tego dziedzictwa, można dzisiaj znaleźć praktycznie w każdej słowackiej gminie.
To bogactwo dziedzictwa kulturowego świadczy nie tylko o rozbudowanej historii Słowacji, ale także o znaczącej roli, jaką odgrywały te budowle i miejsca w kształtowaniu krajobrazu i kultury kraju na przestrzeni wieków. Zwiedzanie tych obiektów stanowi fascynującą podróż przez czas i historię Słowackiego krajobrazu.
Zbudowany w XIII wieku jako jeden z zamków obronnych na zachodniej granicy Królestwa Węgier. Na początku XVI wieku należał do rodu Turzonów, a od 1535 roku do rodu Fuggerów[1]. Kolejni właściciele należący do rodu Pálffych przebudowali zamek w stylu renesansowym z elementami baroku. Do dnia dzisiejszego zachowały się barokowe wnętrza pałacu. W zamku mieści się muzeum z ekspozycjami przedstawiającymi różne aspekty stylu życia codziennego arystokracji.
Zamek Likawa – ruiny średniowiecznego zamku, wznoszące się nad wsią Likavka w powiecie Rużomberk, w kraju żylińskim, w północnej Słowacji.
Zamek wzniesiony został na skalistym garbie u podnóży Przedniego Chocza, na pograniczu Kotliny Liptowskiej i Gór Choczańskich. Był najważniejszą twierdzą dolnego Liptowa. Strzegł ważnego strategicznie szlaku handlowego, wiodącego z Liptowa na Orawę i dalej do Polski.
Zbudowany po 1335 r. na polecenie potężnego pana feudalnego, żupana Donča. W 1341 r. był już siedzibą załogi wojskowej, strzegącej wspomnianego wyżej szlaku oraz zarządu królewskich majątków w dolnym Liptowie. Na początku XVIII w. w rękach kuruców Franciszka II Rakoczego. Zburzony w 1707 r. z rozkazu Rakoczego, ustępującego przed wojskami habsburskimi.
Prace konserwatorskie i rekonstrukcyjne rozpoczęły się w latach 70. XX wieku. W ich wyniku odbudowano m.in. wieżę zamurowanej starej bramy, trzecią bramę, fragmenty murów dolnego i górnego zamku. Dla turystów udostępniono wspomnianą wieżę (znajduje się tam wystawa dotycząca dziejów zamku) oraz dziedzińce dawnego dolnego zamku.
Nad miejscowością Slovenská Ľupča w regionie Górnego Hronu, u podnóża Tatr Niskich stoi jeden z najlepiej zachowanych zamków na Słowacji – Zamek w Slovenskej Ľupčy (Hrad Slovenská Ľupča).
Historia zamku sięga XIII wieku. Stanowił on posag węgierskich królowych. Dzięki położeniu w pobliżu rozległych lasów z mnóstwem zwierzyny łownej, władca był w nim częstym gościem. W 1620 roku stał się majątkiem rodu Széchy. Dzięki ślubowi z Maryją Széchy stał się własnością węgierskiego palotyna Juraj Wesselényi.
Mimo to, że był wykorzystany jako rezydencja przywódcy jednego z powstań przeciwko Habsburgom, gniew cesarza nie odbił się na jego potężnych murach, a zamek zachował się w bardzo dobrym stanie.
W XIX wieku zamek stał się majątkiem Królestwa Węgier a w 1873 roku urządzono w nim sierociniec. Później żyły w nim siostry zakonne. Podczas Słowackiego Powstania Narodowego (Slovenské národné povstanie) niemieccy faszyści więzili w nim powstańców.
Zamek w Zwoleniu zbudowano w latach 1370-82 z inicjatywy króla Ludwika Węgierskiego na Słowacji i Węgrzech zwanego Wielkim. Ulokowany został na południe od miasta na niewielkim wzgórzu. Zastąpić miał trudno dostępny i skromnie wyposażony leżący nieopodal Pusty Zamek.
Zamek Strečno – ruiny zamku, w dużym stopniu zrekonstruowane, znajdujące się w miejscowości Strečno. Zamek zbudowano na wysokiej skale (103 metry wysokości) nad przełomem rzeki Wag w miejscu zwanym Streczniańskim Przesmykiem.
W epoce żelaza na dzisiejszym wzgórzu zamkowym znajdowała się osada kultury puchowskiej. Pierwszy zamek w tym miejscu wzniesiono w XIV wieku (wzmianka w 1321, ale zamek mógł powstać dopiero po tej dacie) – do dzisiaj pozostała z niego czworokątna wieża. Prawdopodobnie wzniósł go Mateusz Czak (Matúš Čák Trenčiansky, węg. Csák Máté). W 1384 zamek jest wspomniany w źródłach jako comitatus castri Strechyn. W 1397 na krótko właścicielem zamku został Sędziwój z Ostrorogu. W 1424 budowla stała się własnością królewską i weszła w skład wiana królowej Barbary, żony Zygmunta Luksemburczyka. Przez ponad 20 lat Strečno było majątkiem rodu Pongrác, później znajdowało się w rękach m.in. Jana Korwina (nieślubnego syna króla Macieja Korwina) i Jana Zápolyi. W czasie rozbudowy gotyckiej dodano zabudowania pałacowe, kaplicę i pierwsze podgrodzie. W XVI wieku powstało drugie podgrodzie i potężne fortyfikacje.
W XVII wieku zamek przeszedł na własność rodu Wesselényi, który przebudował go na najnowocześniejszą twierdzę nad Wagiem. Ponieważ Wesselényi był zamieszany w antyhabsburski spisek, warownię rodzinie skonfiskowano. W czasie powstania Thökölyego zamek był jedną z siedzib kuruckich powstańców, więc po jego klęsce został spalony przez wojska cesarskie. Od tamtego czasu niszczał aż do lat 70. XX wieku (choć w okresie międzywojennym dokonano konserwacji murów). Wtedy rozpoczęto rozległe prace rekonstrukcyjne, trwające do 1995 r.
Trenczyński zamek – zamek w zachodniej Słowacji, położony na wysokim wzniesieniu nad centrum miasta Trenczyn. Przez wiele wieków zamek stał na straży północno-zachodnich rubieży korony węgierskiej i jednocześnie pilnował jednej z dwóch najważniejszych dróg idących z Węgier na północ, tej biegnącej doliną Wagu do Polski i na Śląsk. Był siedzibą żupy trenczyńskiej i odegrał istotną rolę w dziejach Węgier.
Zamek w Kieżmarku – zespół zamkowy usytuowany w mieście Kieżmark na Spiszu, w północnej Słowacji. Należy do kategorii tzw. zamków miejskich, sytuowanych na terenach miast, połączonych z nimi murami w jeden system obronny i mających w znaczący sposób podnosić obronność tych ośrodków miejskich.
Zamek w Bojnicach – romantyczny zamek z częściowo zachowanymi oryginalnymi gotyckimi i renesansowymi elementami architektonicznymi, położony w słowackiej miejscowości Bojnice. Jeden z najczęściej odwiedzanych zamków Słowacji. Od 1950 na zamku mieści się Múzeum Bojnice, oddział Słowackiego Muzeum Narodowego.
Jednym z najbardziej urzekających miejsc wartych odwiedzenia na północnej Słowacji jest malowniczy Zamek Orawski, majestatycznie górujący nad rzeką Orawą w okolicy Oravskiego Podzamoka, z imponującymi klifami tworzącymi jego tło. Zamek składa się z kilku budynków ułożonych jakby na wzór naturalnych formacji skalnych. Jego obecny charakter nadano mu w 1611 roku. Największą próbą dla zamku była katastrofa w 1800 roku, kiedy spłonął i stał się niemal bezużyteczny. Najobszerniejsze prace rekonstrukcyjne miały miejsce po II wojnie światowej. Obecnie Zamek Orawski stanowi niezwykłe zespoło architektoniczne, składające się z zamku dolnego i średniego, pałacu, fortyfikacji i wież obronnych. Zachwyca on zwiedzających trzema bramami wejściowymi, połączonymi tunelem, pod którym kryje się loch. Wewnątrz zamku znajduje się fascynujące Muzeum Orawskie, goszczące liczne wystawy. Zwiedzanie zamku przenosi odwiedzających w odległe czasy. Bogato zdobione komnaty, obszerne dziedzińce, sala tortur oraz kolekcje broni to tylko niektóre z elementów tej pasjonującej podróży przez historię. Wizyta na Zamku Orawskim kończy się w najstarszej i najwyższej części - cytadeli. Znajduje się tam ekspozycja archeologiczna dokumentująca historię najstarszych osad Orawy. Nocne wycieczki po zamku w sezonie turystycznym są wzbogacone o widowiska teatralne i mrożące krew w żyłach wydarzenia, cieszące się coraz większą popularnością. Ciekawostką jest fakt, że na Zamku Orawskim kręcono pierwszą czarno-białą wersję filmu "Dracula" z 1922 roku. Ponadto, mieściły się tu plany filmowe takich produkcji jak "Król Drozd Podbródek", "Księżniczka i Żebrak" oraz "Król Sokołów". Na terenie zamku średniego znajduje się również studnia zamkowa, której pierwotna głębokość wynosiła 90 metrów, wykopana przez Františka Turzo.
Rozpoczynamy podróże od marzeń i planów, więc dlaczego nie zacząć od zaplanowania kolejnych ekscytujących przygód zwiedzania zamków?
Pamiętając te niezwykłe doznania spędzone na dziedzińcach zamków, eksplorując ich tajemnicze wnętrza, spacerując po warownych murach i wcielając się w atmosferę minionych czasów, nie możemy się doczekać kolejnych podróży w poszukiwaniu nowych zamków i pałaców. Każde nowe odkrycie jest jak magiczne spotkanie z historią, gdy zamek nagle ukazuje się za zakrętem, wzbudzając w nas podziw i głęboką ciekawość.
Planując nasze kolejne wyprawy, odczuwamy nie tylko ekscytację, ale i niepohamowaną chęć kontynuowania naszej przygody, by ciągle odkrywać nowe miejsca i zanurzać się w ich historii oraz kulturze. Zwiedzanie zamków i pałaców staje się fascynującym sposobem na poznawanie piękna architektury oraz zgłębianie opowieści, które te miejsca mają do opowiedzenia.
Niech nasza podróż nigdy nie kończy się, gdyż czekają na nas jeszcze nieodkryte zamki, które tylko czekają na nasze zainteresowanie i zachwyt. Każde kolejne miejsce kryje w sobie unikalne historie i tajemnice, gotowe, byśmy mogli je odkryć i podziwiać.